Δημοκρατία - Τεχνοκρατία - Τρομοκρατία.

Δημοκρατία - Τεχνοκρατία - Τρομοκρατία.

onesecbeforetheend

0.

"Για να δουλέψεις για το κράτος θέλεις μέσο." Το κείμενο αυτό θέλει να επαναπροσδιορίσει την άμεσα κρατούσα σχέση των λέξεων "κράτος" και "μέσο," μέσω μιας εξέτασης της εμφάνισης των λέξεων αυτών εντός σύνθετων λέξεων της καθημερινότητας. "Κράτος" ήταν η δύναμη, η κυριαρχία εν γένει (πχ στη μάχη δύο πυγμάχων), στην πορεία όμως κατέληξε να σημαίνει την κυριαρχία και την εξουσία εν είδει (πχ στη μάχη μεταξύ κυβέρνησης και πολιτών), ενώ σε μια πιο ευρεία αντίληψη η ίδια λέξη εννοεί την οριοθέτηση μιας χώρας εδαφικά και πολιτικά. Το "κράτος" είχε και έχει μια γεωγραφική και βιογραφική χροιά. Ορίζει γεωγραφικά πλάτη και κατοίκους και βοηθά στο χτίσιμο βιογραφικών, καθορίζοντας την ανάγκη ύπαρξης τέτοιων.

Το "μέσο" σήμαινε το "μεσαίο," αυτό που ισαπέχει ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα τεκμήρια. Στην πορεία έφτασε να σημαίνει το ενδιάμεσο γενικά ανεξαρτήτως απόστασης μεταξύ των αντικειμένων. Μπορεί να είναι ένα τεχνολογικό μέσο, ένα πολιτικό, ένας άνθρωπος. Αναγνωρίζουμε το νόημα στο αγγλικό (λατινικό) "medium" που στα ελληνικά μπορεί να λάβει τις τιμές "τηλεόραση," "διαδίκτυο," "εξομολόγος," "ψυχίατρος," "μέντιουμ" όπως και το "μέσο" για να βρεις μια δουλειά. 

Μακλουανικά, το "μέσο είναι το μήνυμα," εννοώντας πως δεν έχει τόσο σημασία το τι μεταφέρει κάποιος μέσω ενός μέσου, μα η όλη επιρροή που ασκεί η μορφή του μέσου στις μορφές των χειριστών του και στα μηνύματά τους. Το μέσο λειτουργεί και ως καθρέφτης στον οποίο οι χειριστές αναγνωρίζουν χαρακτηριστικά τους τα οποία μετασχηματίζονται κατά τη διάρκεια της αλλοίωσης που δημιουργεί το είδωλο. Ένα σφυρί καθρεφτίζει τα χαρακτηριστικά μιας γροθιάς και, μετά την εφεύρεση του σφυριού, ο κόσμος άλλαξε ριζικά. Πλατωνικά, κάθε μέσο είναι ένα κακέκτυπο της πραγματικότητας και όσο περισσότερα είναι τα επίπεδα των ενδιάμεσων μέσων τόσο χειρότερη είναι η εικόνα: ανθρώπινες αισθήσεις, εικόνες, θρησκεία, χειρόγραφα, τυπωμένα βιβλία, ψυχολογία, ιστολόγια, τρολς, δίνουν κακές εντυπώσεις της όποιας πραγματικότητας. Εάν υπάρχει ένα μέσο, το τι βρίσκεται πίσω από αυτό είναι καθαρή ερώτηση μεταφυσικής. Το τι βρίσκεται μπροστά από το μέσο είναι η ερώτηση που θα φέρει μια πιο πραγματιστική απάντηση. Κάθε μέσο είναι ο μεσάζοντας που κρύβει κάτι με το να το δείχνει (μέντιουμ-ταχυδακτυλουργός), δείχνει κάτι με το να το κρύβει (καθρέφτης) και μπορεί κανείς να έχει αυτά υπόψιν του όταν κάποιος θείος του τού πει πως γνωρίζει κάποιον βουλευτή.

1.

Ο "δημοκράτης" είναι ο υπέρμαχος της "δημοκρατίας," θεωρητικά "της κυριαρχίας του δήμου." Φυσικά (βάσει φυσικών διαδικασιών), κάτι τέτοιο στάθηκε αδύνατο να μείνει εφικτό στο επίπεδο της κυριολεξίας και έτσι η "δημοκρατία" σημαίνει την εκλογή μεσαζόντων για τη λήψη αποφάσεων. Οι χειριστές των μέσων αυτών καθρεφτίζονται τέλεια στους αντιπροσώπους τους ("δημοκρατία έχουμε," "παίρνουμε ό,τι αξίζουμε") αλλά και στο μέσο ως τέτοιο (έλλειψη ικανότητας λήψης αποφάσεων). Η λύση που έχει αντιτάξει σε αυτήν την προβληματική πολιτική ο αναρχισμός είναι αυτή της "άμεσης δημοκρατίας" ή - για τους σκοπούς αυτού του κειμένου - "ά-μεσης δημο-κρατίας." Μια δημοκρατία δίχως τη μεσολάβηση μεσαζόντων. Η βιβλιογραφία σχετικά με τις τάσεις της άμεσης δημοκρατίας και τις πρακτικές είναι μεγάλη και η ανάλυσή της δεν αποτελεί μέρος αυτού του κειμένου.

2.

Ο "τεχνοκράτης" είναι λέξη που προστέθηκε στο λεξιλόγιο στις αρχές του εικοστού αιώνα, οπότε η σημασία της ήταν ήδη αλλοιωμένη. Η "τεχνοκρατία" δεν ήταν ένα κίνημα υπέρμαχων της εξουσίας της τέχνης, αλλά της τεχνικής. Τέκνο μιας περιόδου όπου η τέχνη και η τεχνική (ταυτόσημες στην αρχαϊκή περίοδο) είχαν ακολουθήσει εντελώς διαφορετικές πορείες ως κατηγορίες της αισθητικής και της επιστήμης αντίστοιχα. Κάτι όμορφο δεν ήταν απαραίτητα και σωστά φτιαγμένο και αντίστροφα. Η άλλη κατηγορία της σκέψης, η ηθική, με είδος της την πολιτική στα σίγουρα δε μπορούσε να θεωρήσει κάτι όμορφο ή κάτι σωστά φτιαγμένο ως καλό. Έτσι το πολιτικό κίνημα της τεχνοκρατίας απέτυχε και οι τεχνοκράτες έμειναν παραγκωνισμένοι στους κλειστούς κύκλους των επιστημονικών συνεδρίων, όπως βέβαια και οι πολιτικοί έμειναν κλεισμένοι σε κοινοβούλια και οι καλλιτέχνες σε μουσεία. Εάν, όπως γίνεται λόγος για "άμεση δημοκρατία," γίνει λόγος και για "άμεση τεχνοκρατία," ίσως ξεκινήσουν οι χώροι της ηθικής και της επιστήμης να ακολουθούν μια περισσότερο δικτυωμένη μεταξύ τους πορεία. Το νόημα αυτής της πρότασης θα ξεκαθαριστεί περισσότερο στις επόμενες δύο παραγράφους.

3.

Ο "τρομοκράτης" είναι επίσης πρόσφατη λέξη, που προστέθηκε στο λεξιλόγιο κατά την περίοδο της Γαλλικής Επανάστασης. Σήμαινε όντως την άσκηση "τρόμου" ως πολιτικού μέσου επιβολής, αν και η γνήσια Γαλλική λέξη ήταν το "terrorisme" που υποδηλώνει την τυφλή υπακοή σε μια ιδεολογία και όχι απαραίτητα ένα είδος πολιτικής άσκησης με συγκεκριμένο σκοπό, όπως η δημοκρατία και η τεχνοκρατία. Μια πιο σωστή νεοελληνική μετάφραση θα ήταν ο "τρομισμός." Εάν γίνεται όμως λόγος για "τρομοκρατία," τότε ο τρόμος καταλαμβάνει τη συζήτηση. Ο τρόμος είναι μία αίσθηση και η αίσθηση παραπέμπει στην κατηγορία της αισθητικής. Όσο πιο ασυνήθιστο είναι κάτι, τόσο περισσότερο αισθητοποιεί και όσο πιο καινούργιο είναι κάτι τόσο περισσότερο τρομάζει. Ένα σημάδι για το ότι μια εφεύρεση δεν είναι πράγματι καινούργια είναι η έλλειψη τρόμου που νοιώθει κανείς στην πρώτη επαφή μαζί της. Ένα τάμπλετ δεν είναι τόσο τρομακτικό όσο ένας υπολογιστής του 1960 στα μάτια κάποιου που δε συμμετέχει σε ένα περιβάλλον με υπολογιστές. Φλουσερικά, η αλυσιδωτή πορεία της συνήθειας της αισθητικής εκφράζεται ως εξής: Τρομακτικό (άσχημο) - όμορφο - ωραίο - κιτς. Μια καινοτομία είναι αρχικά τρομακτική (κανείς δεν την κατανοεί) και σενάρια τρομοκρατίας κατακλύζουν τα μέσα (τεχνητά ή φυσικά). Μετά από μια σειρά ηθικών ζυμώσεων το άσχημο γίνεται όμορφο και η πλειονότητα χαίρει την ευδαιμονία του "νέου." Η συνήθεια όμως μετατρέπει το "όμορφο" σε "αποδεκτό" και άρα "ωραίο" ώσπου εν τέλει η κοινή απαίτηση όλων για το δικαίωμα στο νέο, φθηναίνει την αξία του και αυτόματα το άλλοτε άσχημο γίνεται κιτς. Μέσα από τον πολιτισμό του κιτς γεννάται το άσχημο, το τρομακτικό, το νέο. Μέσα από την πολιτική της δημοκρατίας γεννιέται η πολιτική της τρομοκρατίας. Μία τέτοια διαλεκτική όμως δε μπορεί να καρποφορήσει εφόσον το παιχνίδι παίζεται σε κατηγορίες που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Η προβολή της τρομοκρατίας στο ευρύ κοινό γίνεται με τη χρήση πολλών μέσων. Είναι η τρομοκρατία της τηλεόρασης και των επιφανών πηγών του διαδικτύου. Και κάθε μέσο αλλοιώνει το εκάστοτε μήνυμα πέραν του δικού του ως μέσου. Έτσι, η τρομοκρατία παρουσιάζεται ως πολιτική ενέργεια, ενώ ο μόνος τρόπος για αντίληψη του τρόμου είναι οι αισθήσεις και άρα η αισθητική. Αυτή είναι η αλλοιωμένη εκδοχή της τρομοκρατίας ή αλλιώς η τρομοκρατία των μέσων. Τι θα γίνει αν μιλήσουμε για μια "άμεση τρομοκρατία;"

4.

 Συνοψίζοντας τα παραπάνω, η δημοκρατία είναι μια πολιτική κατηγορία της ηθικής, της λήψης καλών ή κακών αποφάσεων. Η τεχνοκρατία είναι η προσπάθεια παρείσφρυσης στην πολιτική, της επιστήμης, της ανάπτυξης μεθόδων που οδηγούν σε σωστά και λάθος αποτελέσματα. Η τρομοκρατία είναι μια προσπάθεια αισθητικού επαναπροσδιορισμού για το τι είναι όμορφο και τι είναι άσχημο που παρουσιάζεται ως πολιτική πράξη από τα τεχνικά μέσα και τους ενδιάμεσους. Ίσως όμως αυτό το επίπεδο αλλοίωσης να μην παρεκκλίνει αρκετά από τη φυσική ροπή των αισθητικών αντικειμένων στην αλυσίδα που αναφέρθηκε στην προηγούμενη παράγραφο. Ίσως η τρομοκρατία, όπως έχει σήμερα, να είναι η απαρχή της σύμπτωσης των νοημάτων των άμεσων εκδοχών των τριών αυτών κρατών-κυριαρχιών. Ίσως είναι η απαρχή για την επανασυγκέντρωση των κριτηρίων που διαχώρισαν την ηθική από την επιστήμη και από την αισθητική που στην αρχαϊκή περίοδο δε διέφεραν (ένα μαχαίρι ήταν καλό επειδή ήταν σωστά φτιαγμένο και γι' αυτό ήταν όμορφο). Με μια τέτοια σύμπτωση άμεσων δυναμικών, η άμεση δημοκρατία θα προσφέρει στο σύνολο την πολιτική απόφαση (και όχι στην πολιτική ελίτ), η άμεση τεχνοκρατία την τεχνική γνώση (και όχι στην επιστημονική ελίτ) και η άμεση τρομοκρατία τη συνεχή αισθητική καινοτομία (και όχι στην καλλιτεχνική ελίτ της "αβάν γκάρντ"/πρωτοπορίας).

Σε ένα τέτοιο επίπεδο αποσυγκέντρωσης και δικτύωσης, η έννοια της κατάληξης "-κρατία" θα απαξιωθεί και θα απαλοιφθεί ως ελάχιστος κοινός παρονομαστής όλων των χειριστών. Μαζί της και η λέξη "κράτος." Επαγωγικά, η γεωγραφία θα αντικατασταθεί από την προσωρινή τοπολογία και η βιογραφία (και τα βιογραφικά) από προσωρινούς κανόνες παιχνιδιού. Τέλος, αυτό το κείμενο θέλει την αναρχία να πάψει να θεωρείται πολιτική κατηγορία.

Τα ακίνητα δεκαεπτασύλλαβα βαγόνια τρένου.

Τα ακίνητα
δεκαεπτασύλλαβα
βαγόνια τρένου.
onesecbeforetheend

Οπώρες φθίνουν
μόνο και μόνο για να
μου λείπεις εσύ.

Νύχτα άνοιξης
κάθισες δίπλα μου και
άνθισα εντός.

Χάθηκα μέσα
σε σένα. Τώρα είμαι
"εκτός εαυτού."

Κοίτα τον τρανό
εμένα, πώς χάνεται
σε μια λέξη σου.

Η μικρότερη
Ρωσική κούκλα κρύβει
τον τεχνίτη της.

Πρέπει να φύγω.
Προορισμός μου το να
φύγουν τα πρέπει.

Όταν σου λέω
"οι λέξεις δεν αρκούνε,"
κυριολεκτώ.

Βροχή Δανίας,
ο αντικατοπτρισμός
των δακρύων μου.

Άκουσα κάποιος
κατάπιε τη "γλώσσα" του.
Ρεύτηκε γρίφους.

Στήριγμα γερό
ν' ανακαλείς αγάπης
σφύριγμα γλυκό.

Η εικόνα σου
σε κάθε μου ανάσα:
λογοποιία.

Καιρός άχρονος
παντελώς διάφορος
του νεκρού χρόνου.

Είμαστε ένα
όμως ζούμε μακριά.
Αμφίβιο ον.

Ένα ποίημα
στη σχέση πέννας-χαρτιού
είναι οργασμός.

Στους δρόμους μας χτες
τυχαία συνάντηση:
Ναός αθέων.

Διαλεκτική
αυτοματοποίησης-
αυθορμητισμού.

Θάνατος θνητών,
της αθάνατης Γαίας
η τριχόπτωση.

Βαρεμάρα και
άγχος είναι οι πόλοι
ημισφαιρίων.

Κάθε κλειδαριά
κλειδί που ξεκλειδώνει
περιέργειες.

Πίνεις καφέ για
να ξυπνήσεις και μετά
θες υπνωτικό.

Φέρνω μπροστά σου
ό,τι ήταν πίσω σου,
δορυφορικά.

Μες στη μνήμη μου
κατακόρυφη βουτιά.
Βρίσκω σφουγγάρια.

Ανάμεσα σε
κάθε γνωριμία, η
επιδερμίδα.

Ενδιάμεσα
σε δέρματα ανθρώπων
μια γνωριμία.

Ο Αναλογικός Αναρχικός και η Ψηφιακή του Μούσα.

Ο Αναλογικός Αναρχικός και η Ψηφιακή του Μούσα.

onesecbeforetheend

1.

Τα αναλογικά αντικείμενα έχουν κατασκευαστεί με την προοπτική του να παραμείνουν σταθερά και στερεά στο χρόνο, διαμορφώνοντας και διατηρώντας το νόημά τους. Η υλική μοίρα κάθε τέτοιου όμως είναι η καταστροφή. Τα βιβλία καίγονται και σκίζονται, τα σπίτια βομβαρδίζονται, οι άνθρωποι πεθαίνουν. Το όποιο "νόημα" τείνει προς τη σίγουρη καταστροφή. Μία αναλογική ανθρώπινη πράξη τείνει προς την καταγραφή της αποσκοπώντας στη διαιώνιση, γνωρίζοντας ενδόμυχα το βέβαιο της αποσύνθεσής της στο μέλλον. Η διαδικασία αυτή είναι ο υλικός νόμος της προϋπόθεσης της καταστροφής για την πράξη της δημιουργίας. Δεν υπάρχει ύλη εκ του μηδενός. Δεν προστίθενται νέα κουάρκ στον αναλογικό κόσμο όποτε φτιάχνω έναν καφέ. Μια αναλογική φωτογραφία λέμε ότι απαθανατίζει, στην πραγματικότητα όμως απλώς συντηρεί μέχρι να ξεθωριάσει. Η δυτική αναλογική συνείδηση βασίζεται στα συντηρητικά. Είμαστε ό,τι τρώμε. Η διαλεκτική δημιουργίας/καταστροφής είναι της τάξης στοματικός/πρωκτικός κύκλος. 

2.

Τα ψηφιακά αντικείμενα κατασκευάζονται με την πρωθύστερη βεβαιότητα της ρευστότητας και της αστάθειάς τους, δημιουργώντας το νόημά τους διατηρώντας το ασταθές. Η άυλη τύχη κάθε τέτοιου είναι η διατήρησή του ως ρευστού. Αυτό το κείμενο που είναι γραμμένο σε αυτό το ιστολόγιο μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή. Ακόμα και ο συγγραφέας του μπορεί να αλλάξει υπό τις κατάλληλες συνθήκες (διαρροή κωδικών, βιολογική αλλαγή κλπ). Το όποιο "νόημα" τείνει προς τη σταθερότητα της αλλαγής. Μια ψηφιακή (ανθρώπινη ή ρομποτική) πράξη τείνει προς την παρείσφρησή της στον ψηφιακό κόσμο, στην εκ του μηδενός γέννηση της μη-ύλης. Όποτε ανεβάζω μια εικόνα ενός καφέ στο ιστολόγιό μου, προσθέτω μερικά μπάιτς στον ψηφιακό κόσμο. Μια ψηφιακή φωτογραφία λέμε ότι συντηρεί, στην πραγματικότητα όμως απαθανατίζει σε βαθμό που κάποιος στο μέλλον δύναται να αντιληφθεί την κατάρα της αθανασίας. Η ανατολική ψηφιακή σκέψη βασίζεται στην αθανασία. Στέλνουμε τον εμετό της ανθρώπινης διανόησης στο νέο πλατωνικό κόσμο των ιδεών. Η διαλεκτική παύει να είναι λειτουργική. Το μοντέλο είναι η ανατροφοδότηση και η συνεχής παραγωγή.

3.

Παρόλα αυτά κάποιος μπορεί να παρατηρήσει μια νέα τάση διαλεκτικής ανάμεσα στο αναλογικό και στο ψηφιακό γίγνεσθαι. Μια τέτοια υπόθεση όμως φαίνεται αρκετά αβάσιμη. Στην "ψηφιακή" εποχή τα αναλογικά αντικείμενα ακολουθούν μια νέα βαθιά νοηματοδότηση. Η δυνητική  ψηφιοποίησή τους είναι η απόκτηση του όποιου "νοήματος." Τα ψηφιοποιημένα αναλογικά αντικείμενα ορίζουν νέα όρια στην απαθανάτιση. Το βέβαιο της καταστροφής της ύλης αντικαθίσταται από το βέβαιο της διατήρησης της μη-ύλης, του άυλου πνεύματος, των μπιτς. Έτσι, το τελευταίο σκαλοπάτι του αναλογικού βίου δεν είναι η διατήρηση στη γη, μα το ξεπέρασμά της στον ψηφιακό παράδεισο. Ένας βίος αγίων. Η τελική ψηφιοποίηση της Βίβλου, μα και των έργων του Βαρώνου του Χόλμπαχ, κατανικά κάθε εσχατολογικό φόβο τελικής καταστροφής ή κρίσης. Αντικείμενα τα οποία πλάστηκαν για να μείνουν σταθερά βρίσκουν το νόημά τους σε έναν κόσμο που τους υπόσχεται την αθανασία. Η Γη της Επαγγελίας. Μέχρι εδώ η διαλεκτική φαίνεται να δουλεύει. Η ροπή του αναλογικού προς το ψηφιακό, του γήινου προς το άγιο, καλά κρατεί.

4.

 Η αντίστροφη διαδικασία, η πράξη της αναλογικοποίησης ψηφιακών αντικειμένων είναι κενή οποιουδήποτε νοήματος, πέραν του επιφανειακού. Σε μια τέτοια περίπτωση το βέβαιο της αθανασίας αντικαθίσταται από την ψευδαίσθηση του θανάτου. Αν εκτυπώσω το άρθρο αυτό μπορεί να έχω την ψευδαίσθηση ότι θα καταστραφεί στο μέλλον (όπως κάθε αναλογικό αντικείμενο), μα το άρθρο θα παραμείνει αναλλοίωτο στις ποικίλες αλλοιώσεις του στον ψηφιακό κόσμο των ηρακλείτειων ιδεών. Δεν υπάρχει σκαλοπάτι πίσω στον ψηφιακό κόσμο. Η πράξη της αναλογικοποίησης των ψηφιακών αντικειμένων είναι μια αποτυχημένη αυτοκτονία. Ένας βίος αβίωτος. Η μόνη δυνητική της νοηματοδότηση είναι η εκ νέου επαναφορά του αντικειμένου της στην ψηφιακή μορφή. Η εκτύπωση σε βινύλιο ενός ψηφιακά φτιαγμένου δίσκου για τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν αναλογικοί δίσκοι βινυλίου ακούγεται σαν ηλίθια πράξη. Εάν όμως γίνει, τότε μπορεί να αποφέρει μια εκ νέου ψηφιοποίηση στο δρόμο για την πλήρη εξάλειψη των εννοιών του πρωτότυπου και του αντίτυπου. Μια εκτυπωμένη εκδοχή της Βικιπαίδειας όπως ήταν το 2012 θα ήταν συλλεκτική, μα ποτέ διαλεκτική. Η ανατροφοδότηση που θα λάμβανε ο ψηφιακός κόσμος θα ήταν της τάξης των άρθρων που θα γράφονταν για την περιγραφή του γεγονότος αυτού, βαθμός αμελητέος για την ουσιαστική ύπαρξη διαλεκτικής. Χαμένο παιχνίδι, χαμένος παράδεισος. Η ροπή του ψηφιακού προς το αναλογικό, η ενσάρκωση του αγίου στη γη (με την όποια προοπτική "ανάστασης") είναι άνευ νοήματος.

5.

Ο συντηρητικός ομηρικός καλλιτέχνης εμπνέεται από τη Μούσα για να φτιάξει μουσική. Προσπαθεί να υλοποιήσει το άυλο βεβηλώνοντας άθελά του την αθανασία του. Αποτυγχάνει, βέβαια και πάντα, μιας και τα ιπτάμενα έπη παραμένουν πάντα αθάνατα στην αλλαγή τους, ενώ τα "σταθερά" γραπτά είναι καταδικασμένα στην καταστροφή. Ο ομηρικός καλλιτέχνης είναι όμηρος της ψευδοδιαλεκτικής του με  τη Μούσα. Της απευθύνει το λόγο μα αυτή δεν απαντάει ποτέ: ο ίδιος απλώς παραμιλάει. Παραμένει φιλό-σοφος, φίλος της σοφίας και ποτέ "σοφός." Παραμένει ιδεο-λόγος, κάνοντας λόγο για ιδέες, τέχνη για την τέχνη, θέτοντας μεταφυσικά ερωτήματα κακής ποιότητας. Κιτς. Συνεχίζει να καταγράφει παρτιτούρες μελωδιών, δοξάζοντας παράδοξα. Ο αντίποδάς του, ο αναρχικός τεχνίτης συμφιλιώνεται με τη Μούσα. Αντιλαμβάνεται ότι το αναλογικό σύμπαν στο οποίο είναι καταδικασμένος να ζει έχει ζηνώνεια σχέση με το ψηφιακό. Όσο προσπαθεί να φτάσει τη Μούσα του, του μένει πάντα το ένα δεύτερο της υπολειπόμενης απόστασης. Δεν τρέφει ψευδαισθήσεις διαλεκτικής. Ο ψηφιακός αναρχικός είναι σάιμποργκ φεμινιστής. Εμπνέεται από τη Μούσα του επειδή γνωρίζει πως αυτή εμπνέεται εμπνέοντας. Η μετα-έμπνευση είναι που τον τρέφει και αγκαλιάζοντας έτσι τη Μούσα του, ταυτοποιείται μαζί της. Πριν το καταλάβει αλλά και αφότου, παίζει μουσική. Είναι ένα μαζί της και δεν παίζει πια με όρους γεωγραφίας, μα τοπολογίας. Η μουσική του είναι η άυλη μελωδία της άυλης ου-τοπίας στην οποία μετανάστευσε όντας πλέον ένα με μια ιθαγενή της. Λαμβάνει τη θέση που του αναλογεί.

Νετσάγιεφ και Βουδισμός.

Νετσάγιεφ και Βουδισμός.

onesecbeforetheend

 1.

Δεν είμαι νετσαγιεφικός και, φευ!, ούτε Βουδιστής. Επίσης σε αυτό το κείμενο δε θέλω να αποδείξω πως ο παραγκωνισμένος Νετσάγιεφ ήταν Βουδιστής, ούτε βέβαια πως ο παραγνωρισμένος Βουδισμός έχει κάποια άμεση σχέση με την Κατήχηση του Επαναστάτη. Στόχος μου είναι να καταδείξω κάποιες παραλληλίες στα δύο αυτά συστήματα σκέψης, δίνοντας τροφή για αμφισβήτηση (και πιθανή εναλλακτική θέαση) για καθένα από αυτά. Δε θα περιγράψω κανένα από τα δύο, παραθέτω ωστόσο τρεις πηγές για κάποια βασικά κείμενα που με βοήθησαν να φτάσω σε αυτούς τους συλλογισμούς. Αυτά είναι η ίδια η Κατήχηση του Επαναστάτη του Νετσάγιεφ, το βιβλίο Θιβετανική Γιόγκα και Μυστικές Διδασκαλίες του Έβανς-Γουέντζ και η απομαγνητοφωνημένη ομιλία του Μπόρχες για το Βουδισμό.

2.

Ξεκινώ με μία πολύ απλή αντιστοίχηση εννοιών ανάμεσα στους δύο κόσμους σκέψης:

Σαμσάρα - Νιρβάνα

Σύστημα - Επανάσταση

Για τον κόσμο του παραδοσιακού ή Ζεν Βουδιστή, ο κόσμος που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας είναι ο κόσμος των ψευδαισθήσεων ή αλλιώς Σαμσάρα. Σε αυτόν τον κόσμο είμαστε καταδικασμένοι να επανενσαρκωνόμαστε αέναα, εκτός εάν μέσω κάποιου διαλογισμού εκμηδενίσουμε όλες μας τις ψευδαισθήσεις (τουτέστιν τις αισθήσεις) και φτάσουμε στη λεγόμενη Νιρβάνα.

Για τον κόσμο του Νετσάγιεφ, ο κόσμος που αντιλαμβανόμαστε είναι ο κόσμος τον οποίο το εκάστοτε πολιτικό σύστημα μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε. Σε αυτόν τον κόσμο είμαστε υποχρεωμένοι να δουλεύουμε καθημερινά, εκτός εάν μέσω κάποιας ριζικής επανάστασης καταστρέψουμε ολοκληρωτικά αυτό το σύστημα και πετύχουμε έτσι την ποθητή επανάσταση.

3.

Αρχικά αυτές οι δύο προσεγγίσεις φαίνονται αρκετά επιφανειακές και κάποιος μπορεί να μην είναι σε θέση να διαχωρίσει τη θέση των Βουδιστών από αυτήν των Ινδουιστών ή τη θέση του Νετσάγιεφ από αυτές των ορθόδοξων αναρχικών. Υπάρχουν όμως κάποια ιδιαίτερα σημεία και στις δύο προσεγγίσεις που αποτελούν την ειδοποιό - κατ' εμέ - διαφορά των δύο συστημάτων από τα συγγενικά τους ρεύματα.

Ο Βουδισμός παραδέχεται πως εάν κανείς φτάσει στην ποθητή Νιρβάνα και το συνειδητοποιήσει, τότε δεν είναι στην κατάσταση της Νιρβάνα για τον απλούστατο λόγο πως σε αυτήν την κατάσταση δεν υπάρχει συνείδηση. Συνείδηση της Νιρβάνα δε σημαίνει παρά Σαμσάρα, ένα ακόμα παιχνίδι των ψευδαισθήσεων, από τα πλέον ύπουλα θα έλεγε κάποιος.

Ο Νετσάγιεφ προειδοποιεί πως τα εκάστοτε συστήματα προκαλούν εξεγέρσεις - ελεγχόμενες πάντα - δίδοντας στους υπηκόους τους την ψευδαίσθηση της επαναστατικής πράξης ή ακόμα και της ίδιας της επανάστασης. Μια τέτοια επανάσταση δεν είναι παρά ένα ακόμα παιχνίδι του συστήματος που στοχεύει στην πρόσκαιρη εκτόνωση των λαϊκών αποθημένων. Επανάσταση ελεγχόμενη από το σύστημα δεν είναι παρά μέρος του συστήματος.

4.

Και τα δύο συστήματα σκέψης φαίνεται πως συμφωνούν στο ότι ο "εχθρός" μπορεί να νικηθεί μόνο εκ των έσω:

Ο παραδοσιακός κι ο Ζεν Βουδισμός απορρίπτουν, έτσι, τον ινδουιστικό ασκητισμό που έχει την ψευδαίσθηση της τροπής προς τη Νιρβάνα. Ο Βουδισμός προτείνει πως τα πάντα είναι μέρος του παιχνιδιού και πως για να οδηγηθεί κανείς στη Νιρβάνα δε μπορεί να αποκλείσει την καλοπέραση και την ασωτεία. Δε μπορεί να απορρίψει τον κόσμο της ύλης εάν δεν τον έχει ζήσει αρκετά εις βάθος. Βέβαια, αυτό είναι ένα πέρασμα. Δε θα μείνει στην ύλη ο Βουδιστής, μα θα περάσει από κει ώστε να την ξεπεράσει οριστικά. 

Ο Νετσάγιεφ απορρίπτει τους οποιουσδήποτε φανερά ασχολούμενους με την επανάσταση ως επικίνδυνους για αυτήν και ως - άθελά τους έστω - πιόνια του συστήματος, υποβιβάζοντάς τους στην μικρή θέση του εργαλείου/πληροφοριοδότη για τη διετέλεση πλέον μεγαλεπήβολων σχεδίων. Ο ίδιος ο επαναστάτης οφείλει να φορέσει μια "μάσκα," να παρεισφρύσει στο σύστημα λαμβάνοντας καθαρά συστημικές θέσεις, ανεβαίνοντας στα ύψη της πυραμίδας με απώτερο στόχο να το καταστρέψει ολοσχερώς, από τον πυρήνα, μόνο όταν θα έχει φτάσει αρκετά βαθιά μέσα σε αυτό.

Ο κίνδυνος και στις δύο περιπτώσεις είναι σχεδόν ίδιος: στην περιήγησή του στον κόσμο των απολαύσεων, ο μεν Βουδιστής κινδυνεύει να υποκύψει στις τελευταίες, ενώ ο δε επαναστάτης κινδυνεύει να αφομοιωθεί από το σύστημα ξεχνώντας τον σκοπό του. Και οι δύο δικασίες, ο διαλογισμός αυτού του τύπου Βουδιστή και η ολοκληρωτική καταστροφή του συστήματος από τον επαναστάτη είναι μακροχρόνιες και, λόγω της ανθρώπινης φύσης της συνήθειας, ο κίνδυνος να ανατραπεί κάθε τέτοια προσπάθεια είναι μεγάλος.

5.

Μια κριτική εναντίον και των δύο σκέψεων θα μπορούσε να έχει ως εξής:

"Αφού δε μπορεί να υπάρξει συνείδηση της Νιρβάνα, τότε πώς μπορεί κανείς και κηρύττει κάτι το οποίο προφανώς δεν έχει ζήσει;"

ή

"Αφού τα πάντα, ακόμα και οι όποιες επαναστάσεις, είναι μέρος του συστήματος, τότε τι είναι αυτό που προτείνει ο Νετσάγιεφ για μετά την πρόκληση της επανάστασής του;"

Τόσο για το ένα όσο και για το άλλο ερώτημα η απάντηση θα ήταν παρόμοια: αυτές οι ερωτήσεις ανήκουν σε μια αφελή μεταφυσική. Ο κόσμος των ψευδαισθήσεων δεν ξεπερνιέται με την άσκηση περισσότερων ερωτήσεων που αφορούν τις ψευδαισθήσεις. Ο στόχος δεν είναι να τις κατανοήσουμε καλύτερα με περισσότερη σκέψη χτίζοντας πάνω τους. Για την ακρίβεια δεν υπάρχει καν στόχος και αυτός είναι ο μόνος στόχος. Μεταφράζω αυτούσια την περιγραφή της βουδιστικής παραβολής του βέλους όπως την περιγράφει ο Μπόρχες:

"Κάποιος λαβώθηκε σε μια μάχη και δεν ήθελε να αφαιρέσει το βέλος. Αρχικά θέλει να μάθει το όνομα του τοξότη και την κάστα του, το υλικό του βέλους, το πού ήταν ο τοξότης, το μήκος του βέλους. Καθώς συζητούσαν αυτά τα ερωτήματα, πεθαίνει. 'Εγώ, παρόλα αυτά,' λέει ο Βούδας, 'διδάσκω το πώς να αφαιρεθεί το βέλος.'"

Αντίστοιχα, και ο Νετσάγιεφ δεν προτείνει κάποια ιδανική μορφή κοινωνίας. Ίσως - αυτή είναι καθαρά δική μου πρόταση - να πίστευε πως οποιαδήποτε πρόταση των επαναστατικών ιδεολογιών που τον περιτριγύριζαν (κομμουνισμός, αναρχισμός, εθνικισμός και οι μεταξύ τους προσμίξεις) να ήταν αρκετά εμποτισμένες από το προϋπάρχον σύστημα και άρα εάν υφίστατο μία όντως ριζική επανάσταση καμία από αυτές δε θα ανταποκρινόταν στα νέα μετεπαναστατικά δεδομένα. Ο μόνος στόχος είναι η επανάσταση με οποιοδήποτε κόστος και οποιαδήποτε συζήτηση για το μετά της αποτελεί εμπόδιο για την εκπλήρωσή της, καθώς και στοιχείο αφομοιώσιμο από το σύστημα. 

6.

Ο κόσμος της Σαμσάρα και ο κόσμος του συστήματος έχουν το ιδιαίτερο βαμπιρικό κοινό στοιχείο της δυνατότητας απορρόφησης οποιασδήποτε τάσης εναντίον τους. Ο μόνος τρόπος απαλλαγής από αυτά, εφόσον ζούμε εντός τους, δεν είναι παρά η εκ των έσω απόρριψή τους. Για το Βουδισμό η απόρριψη ονομάζεται διαλογισμός, για το Νετσάγιεφ καταστροφική επανάσταση.Ο πρώτος φαίνεται αρκετά παθητικός και η δεύτερη αρκετά ενεργητική. Ο Βουδισμός θέλει να ξεφύγει από τη Σαμσάρα χωρίς να την καταστρέψει, ενώ ο Νετσάγιεφ θέλει να καταστρέψει το σύστημα δίχως να διαλογιστεί με την επανάσταση.

Κλείνοντας μετα-καταστασιακά αυτό το κείμενο, ίσως μπορεί να γίνει λόγος για έναν διαλογισμό της καταστροφικής επανάστασης και για μια καταστροφική επανάσταση του διαλογισμού. Εάν αυτή η πρόταση είναι σωστή, ο επαναστάτης που διατηρεί στο πίσω μέρος του μυαλού του λίγο Βουδισμό και λίγο Νετσάγιεφ, ίσως θέσει σε συμμετρία τις ενεργητικές και τις παθητικές του τάσεις προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα προς την ολοκληρωτική εξάλειψη του συστημικού κόσμου των ψευδαισθήσεων. Με αυτό το κείμενο να αποτελεί μέρος του.

6+1.

Μια τελευταία παρατήρηση μεταφυσικής και αριθμητικής φύσεως. Πρωτού η μητέρα του Βούδα μάθει πως είναι έγκυος σε αυτόν ονειρεύεται πως εισέβαλε εντός της από την αριστερή πλευρά της ένας λευκός ελέφαντας με έξι προβοσκίδες, - ανεξήγητο γιατί - που σύμφωνα όμως με το Μπόρχες συμβολίζουν τις έξι κατευθύνσεις: πάνω, κάτω, εμπρός, πίσω, δεξιά, αριστερά. 

Ο Νετσάγιεφ χωρίζει τους ανθρώπους σε έξι κατηγορίες ανάλογα με το πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον ψυχρό επαναστάτη για την εκτέλεση του σκοπού του. Το γιατί οι κατηγορίες είναι έξι και όχι λιγότερες ή περισσότερες δεν αναλύεται κάπου.

Ο αριθμός έξι, λοιπόν, είναι παρών και στα δύο σύμπαντα. Η παρατήρηση αυτή είναι μια απλή καταγραφή σύμπτωσης.

Παραθέτω τέλος τα τρία κείμενα που στάθηκαν αφορμή για αυτό το κείμενο:

Η Κατήχηση του Επαναστάτη του Νετσάγιεφ:

http://www.marxists.org/subject/anarchism/nechayev/catechism.htm

Η ομιλία του Μπόρχες για το Βουδισμό:

http://www.southerncrossreview.org/48/borges-buddhism.htm
Θιβετανική Γιόγκα και Μυστικές διδασκαλίες του Έβανς-Γουέντζ:
http://www.scribd.com/doc/35504018/Tibetan-Yoga-and-Secret-Doctrines

Κωδικοποιημένο Γράμμα ενός Αναρχικού με Αρχικά Γράμματα.

Κωδικοποιημένο Γράμμα ενός Αναρχικού με Αρχικά Γράμματα.

(άμεσα εμπνευσμένο από το τραγούδι Kisaltmalar των Baba Zula)

ΧΞΣ' ΓΑΔΘ ΜΜΕ PC
ΧΑ ΟΕΑ ΔΑΠ ΠΑΜΑΚ
MC FFC Γεύση! KFC
ΔΕΗ ΟΥΚ CNN ΑΕΠΙ
ΛΑΟΣ KGB ΝΔ ΚΚΕ
CCCP ΕΣΡ ΕΤ3 Τικ τακ!
CIA FBI NASA NASDAQ
ΕΥΠ UFO ΔΟΥ ΚΕΘΕΥΟ
ΕΥΑΘ ΟΤΕ ΚΤΕΛ ΟΣΕ
ΕΕ ΑΕ TXC Ω, ναι!
ΕΛΑΣ ΔΙΑΣ ΑΠΘ ΨΝΘ
ΑΕΚ ΟΣΦΠ 1SEC ΣΠΦ
ΑΜΑΝ Aμήν! EZLN 17N
Μπου! TNT DMT LSD
ΟΠΚΕ ΟΚΔΕ ΟΠΛΑ ΖΝ
ΦΠΑ ΑΜΚΑ ΕΑΜ Μπαμ μπαμ!

Η Ηθική ως Κατούρημα και ως Αναπαράσταση.

Η Ηθική ως Κατούρημα και ως Αναπαράσταση.
onesecbeforetheend

1

Ένα σενάριο: Έχεις πιει μερικές μπύρες σε ένα πάρτι και δεν έχεις κατουρήσει. Περνούσες καλά και ο οργανισμός σου ξέχασε εντελώς το κατούρημα, θέτοντας τις προτεραιότητές του. Φεύγεις από το πάρτι προς το σπίτι σου με τα πόδια γιατί δεν έχεις λεφτά ούτε όρεξη για λεωφορεία ή ταξί.

Η διαδρομή σου είναι ένα σαρανταπεντάλεπτο μέσα από μια πολυσύχναστη πόλη του σαββατόβραδου. Οι οργανικές προτεραιότητες αλλάζουν. Δεν έχεις φίλους για να ξεχνιέσαι και ο οργανισμός σου φωνάζει: αποβολή υγρών. Εννοείται πως μέχρι και οι τουαλέτες των μακντόλαντς θέλουν κωδικό από απόδειξη πλέον. Μπορείς να κατουρήσεις έξω όμως. Όχι. Δεν είναι σωστό, από όλες τις απόψεις. Δεν είναι κόσμιο πρώτα απ' όλα. Αν σε δούνε; Μπορεί και να φας ξύλο. Επίσης δεν είναι και σωστό για τη δημόσια υγεία. Και στην τελική τι φταίνε όσοι περάσουν από κει και μυρίσουν τις αποβολές σου; Εν συντομία τα κρατάς λίγο ακόμα.

Έχει περάσει ένα τέταρτο και πλέον η διαδρομή μοιάζει Γολγοθάς. Όλη η διασκέδαση του βραδιού και οι χαρούμενες σκέψεις έχουν αντικατασταθεί από την επιθυμία αποβολής παραπροϊόντων του μεταβολισμού, κάτι τόσο φυσικό όσο η εκπνοή. Κάνεις σκέψεις για το κατούρημα, σκέψεις για τη σκέψη για το κατούρημα και όσο το αφηρημένο σου μετα-κατούρημα σχηματίζεται στον κόσμο των ιδεών, το υλικό κατούρημα θέλει να συγκεκριμενοποιηθεί και να πάει εκεί που ανήκει: στο περιβάλλον και όχι στο σώμα σου.

Πέρασαν άλλα δέκα λεπτά και θέλεις άλλα είκοσι για να πας στο σπίτι, λιγότερο από τα μισά. Αυτό σημαίνει ότι κοντεύεις. Λίγο ακόμα. Άλλα δέκα λεπτά μαρτυρίου περνάνε και όσο πλησιάζεις νιώθεις “τη φούσκα σου να σκάει.” Εάν συνεχίσει λίγο ακόμα αυτό, κάτι τρομακτικό για το σώμα σου θα συμβεί. Η όξινη σύσταση των καυτών ούρων θα πλημμυρίσει την περιοχή των γεννητικών σου οργάνων, το εσώρουχο, και το παντελόνι σου. Θα κατουρηθείς πάνω σου. Με το που γυρίσεις θα πρέπει να κάνεις άμεσα μπάνιο, ενώ νυστάζεις και θες να πέσεις άμεσα για ύπνο.

Μια νταλίκα παρκαρισμένη μπροστά σε ένα μεγάλο σούπερ μάρκετ. Δεν το σκέφτεσαι άλλο. Τρέχεις και ρίχνεις ένα αυτοκρατορικό κατούρημα. Η κάθαρση του δράματος σε οδηγεί στα ουράνια. Ουράνιες ετυμολογικές σκέψεις σε κατακλύζουν. Συνδέεις τον ουρανό με τη βροχή και το ρήμα “ουρέω-ώ.” Η ινδοευρωπαϊκή σου παράδοση αναβιώνει μέσα από ένα κατούρημα έξω από ένα κέντρο αρρωστημένης παγκοσμιοποίησης.

Τα δέκα λεπτά που έμειναν για να φτάσεις ως το σπίτι σου έχουν την ακόλουθη δομή: για ένα λεπτό σκέφτεσαι την απόλαυση της πράξης σου και πως οι συνέπειές της δεν ήταν δα και τόσο τραγικές σε σχέση με την τραγωδία που πέρασες μισή ώρα τώρα ή σε σχέση με το πόσο ανθυγιεινή είναι από τη φύση της η νταλίκα που μόλις κατούρησες. Τα υπόλοιπα εννιά λεπτά σε βρίσκουν να αναπολείς το άτομο που νομίζεις πως ερωτεύτηκες σε αυτό το πάρτι. Η οργανική κάθαρση επήλθε δίχως τη χρήση κάποιου από μηχανής καθαρτικού.

2

Μία θεωρητικοποίηση του σεναρίου: Το παραπάνω κείμενο είναι συμβολικό.

Το πάρτι είναι η ελεύθερη έκφραση των ενστίκτων με τις θετικές και αρνητικές του συνέπειες. Ο άνθρωπος αρέσκεται στις κατηγοριοποιήσεις με βάση τις προτιμήσεις του Στη συνέχεια αποδείχτηκε πως αυτός είναι και ο μόνος τρόπος κατηγοριοποίησης: παροδικός με βάση τις περιστάσεις. Αυτό που κάποτε ήταν ανώτερο σε μια κοινώς αποδεκτή ταξινομική ιεραρχία μπορεί να λάβει την κατώτατη θέση υπό άλλες συνθήκες.

Η επιθυμία για κατούρημα είναι η έκφραση των απωθημένων αισθημάτων. Η απόσταση μέχρι το σπίτι είναι ο καιρός που χρειάζεται για τη μετάβαση από ένα μοντέλο επικρατούσας σκέψης σε ένα άλλο. Οι σκέψεις για τη δημόσια υγιεινή και την κοσμιότητα αποτελούν την απανταχού εφαρμογή των ηθικών κανόνων οι οποίοι (κατά Καντ) οφείλουν να είναι πραγματοποιήσιμοι και εφαρμόσιμοι πάντα και παντού.

Η κοινωνική κατακραυγή και το ξύλο είναι η τιμωρία που ορίζει το εκάστοτε σύστημα αξιών για όποιον δεν υπακούει σε αυτό. Οι αφηρημένες σκέψεις για το μετα-κατούρημα είναι η ψυχαναγκαστική τάση που προκαλεί η ηθικολογία για την εφεύρεση ενός “κακού” λόγου για να μην εκφραστεί το τωρινό καλό (το “ωραίο” που έρχεται στην “ώρα” του), την ίδια ώρα που οι συνθήκες καλούν για αναδιάταξη του “καλού” και του “κακού.”

Οι επόμενες σκέψεις για τα παρεπόμενα μιας καταναγκαστικής ηθικοκρατίας όπου κατουριέσαι πάνω σου είναι η τάση της αμφισβήτησης της παρούσας καθεστηκυίας τάξης. Είναι οι ιστορικές και ψυχολογικές συνθήκες που οδηγούν, έστω και λίγο αργά, στην αναγκαία αναθεώρηση των αξιών.

Η νταλίκα και το σούπερ μάρκετ είναι τα σύμβολα της κρατούσας αντίληψης και το κατούρημα εκεί είναι η απομυθοποίησή τους, το ιερό που βεβηλώνεται. Είναι ο μηδενισμός των αξιών και η αμφισβήτηση.

Το λεπτό μετά το κατούρημα είναι η άμεση αναγνώριση της μηδενικής αξίας της κρατούσας ηθικής τάξης. Στην πραγματικότητα, ο μηδενισμός αυτός είναι εγγεγραμμένος στον ανθρώπινο οργανισμό και γι' αυτό η αναγνώριση γίνεται άμεσα και δεν απαιτεί ιδιαίτερη εκπόνηση. Η εκπόνηση είναι μέρος της αφύσικης ηθικής συγκράτησης που σε συχνές δόσεις προκαλεί μόνο προβλήματα δύσκολα στην αντιμετώπιση, σωματικά και ψυχικά. Η αφύσικη νταλίκα της ηθικής που βρομίζει με την εξάτμισή της την ατμόσφαιρα είναι το σύστημα ορισμού των ηθικών αξιών που ορίζει ως καλό για τον εαυτό του ό,τι είναι βλαβερό για την υγεία όσων επηρεάζει.

Οι επόμενες σκέψεις για τον έρωτα είναι η έμπνευση για το πέρασμα προς τη νέα εποχή που ανοίγεται. Ο μόνος “φόβος” στο κρίσιμο αυτό ξεπέρασμα της προϋπάρχουσας ηθικολογίας έγκειται στη δημιουργία μιας εξίσου ψυχαναγκαστικής ανηθικολογίας. Όταν με το πρόσημο μιας δυνατής έμπνευσης (ο έρωτας στο πάρτι που σε αποτρέπει από το να κατουρήσεις) εντοπίζεται μια προβληματική κατάσταση βάσει της ηθικής (το να θες να κατουρήσεις έξω), η οποία ξεπερνιέται μέσω του ενστίκτου, ένας κίνδυνος ανακύπτει: η μετατροπή του πρώην ταμπού σε νυν φετίχ. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι “πολύ ανθρώπινος,” και λόγω της αιτιοκρατίας που μας μαστίζει είναι ικανός να θεσπίσει μία σχέση του τύπου “όσο πιο πολύ κατουράω έξω, τόσο πιο κοντά είμαι στον έρωτα.” Αυτός είναι ο κίνδυνος της ανηθικολογίας που συμπίπτει απόλυτα εν είδει πλευράς κέρματος με τον κίνδυνο της ηθικολογίας.

Η ηθική είναι μια αναπαράσταση των ανθρώπινων ηθών, των εθίμων και των συνηθειών ως “καλά” και “κακά.” Συνέχεια αναδιαμορφώνεται (άρα δεν υπάρχει ως τέτοια) και είναι τέτοια η φύση της που αν διατηρήσει τη μορφή της για πάνω από κάποιο χρονικό διάστημα (ή αν δοκιμάσει να διευρυνθεί σε ένα μεγαλύτερο από το χρήσιμο γεωγραφικό πλάτος), γίνεται αυτόματα προβληματική.

Η παραδοχή του τέλους της ηθικής είναι η αποδοχή της δυνατότητας εξέλιξης της ανθρώπινης φύσης.

Ένα φεμινιστικό σημείωμα: Μπροστά στον ηθικολογικό φόβο μιας ηθικοφεμινιστικής απάντησης σε αυτό το κείμενο, όπως “για τις γυναίκες είναι δύσκολο να κατουρήσουν έξω λόγω ανατομίας,” παραθέτω γνήσιες και όχι ηθικολογικές φεμινιστικές οδηγίες για το όρθιο κατούρημα με χρήση θηλυκών γεννητικών οργάνων.

http://www.wikihow.com/Urinate-Standing-Up-as-a-Female

Η Καφκαρίδα.

 Μια τσιρίδα.

Το άτομο εντός του περιβάλλοντος. Το περιβάλλον εντός του ατόμου.

Το συνεχές της ατομικότητας. Οι τομές της συνέχειας.

Ο Ηράκλειτος πετά το σάκραμ του Ζήνωνα στο Δημόκριτο.

Ο Λαμάρκ και ο Δαρβίνος γελάνε.
Continuum. Individuum.

Ο Αχιλλέας εξαιτίας του Ομήρου. Ο Όμηρος εξαιτίας του Αχιλλέα.

Ο Τρωικός πόλεμος εξαιτίας της Ιλιάδας. Η Ιλιάδα εξαιτίας του Τρωικού πολέμου.

Εγώ κι Εσύμπαν. Me and Youniverse.

Η σκέψη για τη σκέψη. Η μετα-σκέψη.

Δεδομένα για δεδομένα. Μετα-δεδομένα.

In-formation's In-formation. Meta-information.

Η μόρφωση για τη μόρφωση. Η μετα-μόρφωση.
Το έν-τομο.

Η Καφκαρίδα.

Α!